آموزش دف پیشرفته در بیشتر آموزشگاه های موسیقی برگزار می شود. هنرجویان قادرند پس از یادگیری ساز دف به طور حرفه ای در اجراهای گوناگون هنرنمایی کنند. ما در این مقاله شما را با صفر تا صد آموزش دف آشنا خواهیم کرد.
انواع آموزش ساز دف در آموزشگاه ها
به طور کلی منظور از آموزش دف، آموزش ساده تا حرفه ای دف است.
آموزش ساده
آموزش ساده برای نوازندگان غیرحرفه ای است. این دوره روی اصول اولیه نواختن تأکید دارد.
آموزش کودکان
این دوره مخصوص کودکان است و با هدف درک بهتر ریتم و یادگیری کودکان با زمان ها در موزیک برگزار می شود. در این دوره کودکان از نواختن دف به خوبی بهره مند می شوند و به جز یادگیری موسیقی، از موسیقی نیز لذت خواهند برد. این دوره برای کودکان اهمیت زیادی دارد به همین دلیل توسط اساتید رسمی آموزش داده می شود.
آموزش بزرگسالان
هدف از برگزاری دوره بزرگسالان یاد دادن ابتدایی نواختن دف و شناخت مباحث موسیقیایی است که شامل موارد زیر می شود:
- آموزش صحیح نواختن دف
- آموزش ضربات گوناگون روی دف
- نوازندگی ساز دف در گروه
- تکنیک های نواختن دف
- و سایر آموزش های تکمیلی
پس از پایان این دوره هنرجویان قادر به شرکت در کنسرت های آموزشگاه و اجرای دف با گروه های گوناگون هستند.
آموزش حرفه ای کودکان
اگر کودکان علاقمند به یادگیری دف به طور حرفه ای باشند در این دوره شرکت می کنند. در دوره حرفه ای، کودکان به طور تخصصی همه آموزش های دف نوازی را یاد خواهند گرفت.
ساز دف، قدیمی ترین وسیله موسیقی
ساز دف
ساز دف از جمله سازهای قدیمی بوده که در کشورهای مختلف نواخته می شده است. نواختن دف در ایران بیشتر در کردستان رایج است. دف نوعی ساز کوبه ای بوده که از یک حلقه چوبی درست شده است. این حلقه چوبی پوستی نازک دارد و با انگشتان دست به دف ضربه وارد می کنند. دف شکلی دایره ای دارد و صدای آن بم و ابعادش نسبتا بزرگ است. دف از وسایل موسیقی در کشور ایران و دیگر کشورهای همسایه است. در گذشته ساز دف با قاب چوبی، زنجیر و پوست حیوانات ساخته می شد.
زنجیر دف تقریبا ۴۰ حلقه دارد که داخل قاب چوبی گذاشته شده است. حلقه ها در فواصل برابر قرار گرفته و در زمان نواختن زنگی گوش نواز و زیبا را ایجاد می کند که با صدای اصلی ترکیبی شگفت انگیز را به وجود می آورد. در حلقه چوبی سوراخی قرار دارد که نوازنده هنگام اجرا با تسلط بیشتری انگشت شست اش را داخل آن می گذارد. در نتیجه دف را بهتر نگه داشته و با سایر انگشتان دست روی پوست می کوبد. همراه با نواختن، انگشتان دست با حرکت نوازنده تکان های را ایجاد می کنند که سبب ارتعاش حلقه های از جنس فلز شده و صدای زنگی شکل ایجاد می شود.
در واقع صدای ایجاد شده در زمان نواختن ارتفاع خاصی ندارد. دف قبلا در مجالس عرفانی کاربرد داشته و امروزه در سبک های ایرانی مورد استفاده قرار می گیرد. امروزه به جز کردستان، سایر شهرها نیز از دف در مراسمات خاص خود استفاده می کنند. در فرهنگ نامه دهخدا دف جزو سازهای ضربی با بدنه کوتاه معرفی شده است اما امروزه این ساز جزو سازهای ممبرافون می باشد.
آموزش دف حرفه ای به صورت آنلاین
آموزش دف پیشرفته به شکل آنلاین از پرطرفدارترین دوره های آموزشی بوده که در زمینه دف نوازی برگزار می شود. از جمله ویژگی های دوره آموزش حرفه ای دف، دسترسی دائم هنرجویان به فایل های آموزشی، منابع و دروس آموزشی است. با این دوره آموزشی همه افراد قادرند که دف را به طور حرفه ای در اوقات فراغت شان یاد بگیرند. در ضمن تایم یادگیری و تمرین را خود شخص مشخص می کند. آموزش دف حرفه ای طبق تقویم آموزشی برگزار می شود یعنی هر هفته در یک تاریخ معین درس ها به هنرجویان آموزش داده می شود.
پس از تمرین حرفه ای، هنرجویان تمرینات خود را برای مدرس می فرستند تا اشکالات شان برطرف شود. سایر امکانات آموزش دف حرفه ای به طور آنلاین، برنامه های زنده است که هر هفته با یک موضوع جدید از دروس آموزشی ارائه می شود. همچنین هنرجو امکان مرور همه دروس و منابع را دارد. منابع تدریس آموزش دف پیشرفته نیز از کتب معتبر آموزش دف نوازی است. پیش نیاز دوره آموزش حرفه ای دف شامل موارد زیر می باشد:
- داشتن دف
- داشتن کتب معتبر دف نوازی
- دسترسی به لپ تاپ یا گوشی هوشمند
- اتصال به اینترنت
- گذراندن سطح ابتدایی آموزش
معمولا مخاطبین این دوره از موارد زیر هستند.
- افراد علاقمند به آموزش حرفه ای ساز دف
- افراد با سابقه نوازندگی دف برای تدریس دف
مروری بر تاریخچه ساز دف
همان طور که گفته شد، دف از جمله سازهای رایج و پرطرفدار است. دف به دلیل سادگی در ساختمان و نواختن اش طرفداران زیادی دارد. کلمه دف در زبان عبری یعنی کوبیدن. با مروری بر تاریخچه دف متوجه خواهید شد که ساز دف از گذشته تا کنون محبوب بوده است. دف در فرهنگ های گوناگون بسیار رایج بوده و ریشه دف را نمی شود به هیچ فرهنگی نسبت داد. دف در فرهنگ های گوناگون میان قبیله طبق رسوم خاص شان کاربرد زیادی داشته است. در برخی فرهنگ ها دف نوعی آلت موسیقی برای جشن ها و در فرهنگ های دیگر دف در جنگ ها کاربرد دارد.
همچنین برخی فرهنگ ها از دف در مراسمات مذهبی استفاده می شود. حتی گاهی برای ساز دف قربانی می شود. در قرن ۳ مردم دره نیل مصر در مجالس مذهبی درون معابر از دف به همراه سازهای دیگر استفاده می کردند. البته دف درآن زمان به اسم "توف" شناخته می شد. از دیگر نشانه های دف در زمان های گذشته، تصاویر حک شده روی خرابه های آسوده است. همچنین در ایران در جشن های دوره ساسانی و همخامنشی نیز دف نواخته می شد. پیش از ورود اسلام دف در ایران وجود داشت تا جایی که هنوز دف در موزیک کردی نقش های خاصی دارد. بعدها با حرام شمردن موسیقی، دف تنها در تکیه های کردستان نواخته می شد.
نکاتی در مورد آموزش دف
نواختن دف توسط یکی از بانوان
روش های یادگیری نواختن دف
برای یادگیری دف روش های گوناگونی وجود دارد، یکی از این روش ها مطالعه کتب آموزشی است. از جمله کتب آموزش دف نوازی می توان به کتاب شیوه دف نوازی (مسعود حبیبی)، صد درس دف (مجید وطنیان) و در مکتب دف نوازی (عرفان به امید حق) اشاره کرد.
سختی نواختن دف
سختی یا آسانی آموزش ساز دف بستگی به خود شما دارد و باید هر روز تمرین کنید.
سن آموزش دف نوازی
یادگیری دف برای هر سنی مناسب است.
خرید دف
پیش از آموزش باید اقدام به خرید دف کنید.
نوع ساز
دف ها در دو نوع معمولی و مصنوعی در بازار موجود هستند. انتخاب نوع دف بستگی به استاد شما دارد. بهتر است پیش از خرید در مورد نوع دف از استاد خود سوال کنید.
ویژگی مناسب ساز دف
در صورتی که کمانه ساز تاب نداشته باشد، دف بهترین نوع دف است.
آموزش کودکان
آموزش دف برای کودکان نیز به آسانی انجام می شود. کودکان می توانند از دف با ابعاد کوچکتر برای نواختن استفاده کنند.
دروس کمک کننده به یادگیری دف
برای شروع به یادگیری دف از کتاب آموزش مبانی موسیقی استفاده کنید تا بهتر مطالب را یاد بگیرید. همچنین گوش دادن به دف نوازی گروه و خواندن کتب موسیقی نیز در یادگیری شما موثر است.
زمان یادگیری دف
دوره مقدماتی یادگیری دف تقریبا یک ماه زمان لازم دارد که البته با توجه به مقدار تمرین و سعی هنرجو فرق می کند. برای یادگیری دف به طور حرفه ای نیز باید ۱ تا ۲ سال زمان طی شود.
شیوه آموزش
شیوه آموزشی دف یکسان است و آموزش ها از ساده به سخت تغییر می کند.
جواب سوالات پرتکرار آموزش حرفه ای دف
نواختن حرفه ای دف توسط نوازنده ها
یادگیری دف حرفه ای توسط کودکان
یادگیری نواختن حرفه ای دف برای کودکان خیلی سخت نیست. امکان نواختن دف به طور حرفه ای برای کودکان حتی راحت تر از بزرگسالان است. چرا که این کار را کودکان شهرهای کردنشین ثابت کرده اند.
مدت زمان لازم برای آموزش حرفه ای دف
زمان لازم برای یادگیری دف به شکل پیشرفته به برنامه ریزی هنرجو، روش های یادگیری، منابع آموزشی و تمرین هنرجو بستگی دارد. اگر هنرجو به جزء توجه کردن به توضیحات اساتید، تمرینات را منظم و پیوسته انجام دهد می تواند مدت یادگیری را به حداقل برساند.
یادگیری دف نوازی پیشرفته با کتب
هرگز یادگیری هیچ سازی به شکل حرفه ای با کتب و سی دی های آموزشی امکان پذیر نیست. یادگیری حرفه ای نیازمند موارد زیر است:
- منابع معتبر
- اساتید مجرب
- کلاس های فشرده
- کتب آموزشی
- سی دی های آموزشی
- مقالات تخصصی
- و غیره
تعداد جلسات آموزشی
معمولا کلاس های آموزشی چند روز مشخص در هفته برگزار می شود و تمرین مداوم فقط باعث یادگیری سریع شما می شود.
ساز دف در کشور ایران
نمای نزدیک ساز دف
ساز مشهور دف در کشور ایران بیشتر از سایر کشورها شکوفا شد. به طوری که دف امروزه به یک ساز ملی تبدیل شده است و نت های خاص خود را دارد. خراسانی ها در موزیک فولکورشان از دف کمک می گیرند. مردمان استان های مرکزی همچون تهران، کرمان، شیراز و غیره به روش های مختلفی دف را می نوازند. در جنوب ایران طبق رسوم خود وقتی فردی غرق شود در کنار ساحل به نواختن دف مشغول می شوند. چرا که بر این باورند که با صدای دف جنازه شخص به ساحل برمی گردد. از انواع دف باید موارد زیر را بیان کرد.
دف خورشیدی
دفی با دانه های برجسته که سبب نواختن افکت های ویژه توسط نوازنده می شود.
دف کوکی
دف کوکی یا دف حداد ۷۷۰gr وزن دارد و قطرش ۵۳ و پهنایش ۶/۵ سانت است. دف کوکی دو کمانه دارد و به دوکمه نیز معروف است.
دف کیوان (۴/۳)
یک دف کوچک با سایز ۴/۳ که برای نوازندگان کم سن و سال مناسب است.
دف رکوردینگ
نوعی دف حرفه ای برای دف نوازان حرفه ای است.
سخن پایانی در مورد آموزش دف به شکل حرفه ای
آموزش حرفه ای دف در هر سنی امکان پذیر است. کودکان بهتر از هر سنی بعد از پایان دوره یادگیری می توانند دف را بنوازند. اما به هر حال آموزش دف برای هر سنی امکان پذیر است. یادگیری دف علاوه بر تفریحی بودن سبب تقویت ذهن، هماهنگی دست و چشم نیز می شود. برای پیشرفت کردن در یادگیری ساز دف سعی کنید یادگیری را به تدریج انجام دهید زیرا هدف پیشرفت شماست. حرفه ای شدن هنرجو در دف نوازی فقط و فقط به تلاش و تمرین او بستگی دارد. اگر تمرین روزانه و پیوسته باشد هنرجو زودتر حرفه ای می شود.
در ضمن تکنیک های نواختن ساز دف فقط مختص به خودش است. پس سعی کنید در یادگیری دف با طرز نواختن، ریتم و نحوه وارد کردن ضربه به خوبی آشنا شوید تا بعد به آموزش دف پیشرفته بپردازید. در نهایت امیدواریم که مطالب گفته شده در این مقاله مورد توجه شما قرار گرفته باشد.
