موسیقی در تمام جهان با ۴ ویژگی اصلی pitch یا ارتفاع صوت به معنی زیر و بم، دینامیک Dynamics یا شدت صوت، tone color یا رنگ صوتی، و duration یا کشش به معنای مدت تداوم صوت، شناخته می شود.
داینامیک را میتوان از مولفه‌های تاثیرگذار موسیقی دانست که متمرکز بر نواختن نت ها و نحوه انجام آن است. هنرمندانی که با ریشه و اصالت موسیقی آشنا هستند، بهتر درک می‌کنند که با نواختن متفاوت نت های موسیقی که می تواند محکم تر یا آرام تر باشد، حس و حال نیز تغییر می کند، در واقع شرایطی مهیا میکند تا بتوان با این ترفند جذاب، شنوندگان نیز انرژی وصف ناپذیری را از طریق محکم نواختن نت ها دریافت می کنند اما راز و رمز درک احساساتی همچون غم و آرامش نیز با آرام نواختن صورت می گیرد. فرقی ندارد که دانش موسیقی شما در چه سطحی است مطمئنا با درک درست داینامیک می توانید پیشرفت شایانی را شاهد باشید به طوری که بدون آشفتگی تنها با تغییر نت ها، مفاهیمی را به اشتراک بگذارید.
آشنایی با لغت داینامیک
سختی های مسیر آموزش موسیقی ممکن است بسیاری از افراد را علیرغم ذوق و توانمندی با ناامیدی مواجه کند که چندان برای پیشرفت آمادگی نداشته باشند اما مطمئناً آموزش در جوار اساتیدی که گنجینه نامدار فرهنگ و هنر هستند، می تواند فراگیری را بدون اغراق ساده نمایند به طوری که تسلط بر زیر و بم این هنر ممکن شود.
داینامیک در واقع اشاره به اختلاف طبقه بندی و ولوم صوت در یک قطعه دارد تا از لحاظ ذهنی و جسمی نیز هنرمندان بتوانند مبانی را بشناسند. البته باید این نکته را نیز مدنظر قرار داد که داینامیک استاتیکی و داینامیک متغیر زیرمجموعه داینامیک بوده که هر یک تعریف متفاوتی دارند.
برای تعریف داینامیک استاتیکی باید بدانید از مهمترین ویژگی ها، مشابهت ولوم از نظر شدت نت ها در زمان نواختن است. افراد هنرمند جهت تسلط بر شدت نت نیاز است نگاهی به آخرین نماد داینامیکی در قطعه داشته باشند.
زمانی می توان اعمال تغییر در نواختن نت ها داشت که اخرین نماد نیز تغییر داشته باشد.
در این نوشتار سعی شده است که شما را با اصطلاحات داینامیک استاتیکی که معرف شدت نت هستند، آشنا کرد، از جمله می‌بایست به پیانو، فورته پیانو و مزو اشاره کرد.
انواع داینامیک
پیانو Piano
برخلاف باور افراد تازه کار باید دانست که تفاوت زیادی بین این اصطلاح پیانو در داینامیک و ساز پیانو وجود دارد که در واقع جهت کاربرد بیان نت های آرام است. اگر می خواهید مشغول خوانش نت های روی پنج خط حامل شوید، نماد P میبینید که اشاره به نحوه نواختن متفاوت است که می بایست با ضربه آرام تر شروع شده تا شاهد ولوم کمتر نیز بود.
فورته پیانو Forte
باید در داینامیک استاتیکی با اصطلاح دیگری به نام فورت نیز آشنا شوید که در واقع اشاره به مفهوم بلند و قوی دارد و کاربرد علامت f بیانگر آن است.
این اصطلاح در واقع به فرد این نکته را یادآور می شود که می بایست برای هنرنمایی شدت بیشتری داشت و نت ها را محکم‌تر نواخت.
مزو Mezzo
برای آشنایی با کلمه مزو باید بدانید که در زبان ایتالیایی، کاربرد وسیعی دارد و در واقع اشاره به مفاهیمی همچون نصف یا متوسط نیز میکند. شاید کلمه مزو را قبل از اصطلاحاتی همچون پیانو و فورته مانند مزو فورته یا مزو پیانو شنیده‌اید که کاربرد نماد mf را می توان معرف مزو فورته دانست. از شباهت این اصطلاح با موارد قبلی باید بدانید که علیرغم نواختن بلند، تفاوتهایی از نظر ولوم نسبت به فورته پیانو وجود دارد.
مزو پیانو یا mp نیز اشاره به این مورد دارد که باید برای نواختن نت ها، کمی بلندتر از پیانوی معمول را در نظر داشت.
پیانیسیمو و فورتیسیمو (Pianissimo and Fortissimo)
شاید شما نیز با مفهوم پسوند "ایسیمو" آشنا باشید که در واقع منشایی ایتالیایی دارد و اشاره به مقادیر "زیاد" و یا "خیلی" نیز میکند.
کاربرد آن همزمان با اصطلاحاتی همچون فورته و پیانو می تواند مرتبط با شدت نیز باشد، به همین دلیل باید مفهوم خیلی آرام را برای پیانیسیمو با نماد pp و خیلی زیاد را برای فورتیسیسمو ff، پذیرفت.
آهنگسازان می‌توانند متناسب با شرایط و سلیقه، تغییراتی در تعداد برای اصلاح ایسیمو صورت دهند اما نباید این نکته را فراموش کرد که تناسبی در تعداد و شدت نوازندگی وجود دارد.
نماد fff که در واقع اشاره به صدای خیلی خیلی بلند دارد، برای اصطلاح فورتیسیسیمو استفاده می‌شود. اگر مایلید درباره داینامیک پیانو نیز اطلاعاتی داشته باشید، باید در نظر بگیرید که نماد ppp به مفهوم پیانیسیسیمو برای اجرای خیلی خیلی آرام استفاده می شود.
در این مطلب سعی شده که مروری بر اصطلاحات بخش دینامیکی و استاتیکی در موسیقی داشته باشید که از خیلی بلند به خیلی خیلی آرام شامل موارد زیر هستند:
- فورتیسیسیمو fff
- فورتیسیمو ff
- فورته f
- مزو فورته mf
- مزو پیانو mp
- پیانو p
- پیانیسیمو pp
- پیانیسیسیمو ppp
آشنایی با دینامیک های متغیر
این گروه از داینامیک ها مختص بخش هایی از قطعات هستند که میتوان شاهد تغییرات تدریجی آرام یا بلند بود، بدون اینکه انتظار وجود داینامیک خاص برای نت های پشت سر هم را نیز نباید داشت.
اصطلاحاتی مانند "کرشندو"، "دکرشندو" و "دیمینواندو" برای تشریح داینامیک متغیر به کار می روند. کرشندو برای تشریح وضعیتی است که می توان شاهد تغییرات تدریجی نت ها بود که بلندتر می شوند. اما برای درک مفاهیمی مانند "دکرشندو" و "دیمینواندو" باید بدانید اگرچه از نظر مفهوم چندان متفاوت نیستند اما اشاره به فرایند آرام شدن تدریجی نت ها دارند.
